Bohemian Bards

DUDY ŚREDNIOWIECZNE

Ulubiony instrument średniowiecznych muzyków ulicznych, który w dzisiejszych czasach istnieje w dużej ilości typów – czeskie ludowe dudy łokciowe, hiszpańskie gajty, irlandzkie łokciowe lub szkockie waleczne, których wykorzystywano podczas bitw, żeby zastraszyć przeciwnika. Do nich dudy średniowieczne mają najbliżej. Dzięki zaprojektowanej przez nas oryginalnej konstrukcji mają jednak w porównaniu z wszystkimi poprzednio wymienionymi możliwość grania subbasowych, czyli ekstremalnie niskich tonów. Pochodzenie dudów jest niejasne, zasadę worka z piszczałką znali jednak już starożytni Rzymianie, których zaciekawiła możliwość nieprzerywanego tonu. Już w tamtych czasach do produkcji konkretnych worków wykorzystywano przede wszystkim skóry koziej lub wołowej, z którą pracuję się do dziś dnia.

SZAŁAMAJA

Słowo „szałamaja“ powstało z łacińskiego określenia calamus, który w tłumaczeniu oznacza trzcinę lub źdźbło. Do Europy dotarła prawdopodobnie z Maurami, którzy koło VII wieku zdobywali Półwysep Iberyjski. Praktycznie chodzi o przednią piszczałkę dud, którą dopełnia dodatkowy element, tzw. tchawka, do której powietrze nie jest wdmuchiwane z worka, ale bezpośrednio z ust muzyka. Tak samo jak dudy szałamaja często wykorzystywana była w muzyce wojskowej.

FIDEL

Fidel to bezpośredni poprzednik dzisiejszych instrumentów smyczkowych, takich jak skrzypce, altówka, wiolonczela lub kontrabas. Jest również jednym z najbardziej powszechnych instrumentów okresu średniowiecza. Powstała z antycznej liry, pierwsze wzmianki o niej znajdziemy już w ewangelii z IX wieku. Początkowo posiadała od trzech do pięciu strun wyprodukowanych z jelit, opierano ją o ramię lub pionowo o nogę. Atutem tego instrumentu jest surowy i nowatorski dźwięk.

CYTRA

Cytra to najmłodszy z wymienionych instrumentów, szczytu swej popularności dosięgała dopiero między XV a XVIII wiekiem, mianowicie pod nazwami gitter, zitter, sister, cytherne lub cittharne. Należy do rodziny instrumentów lutniowych, powstała na obszarze Morza Śródziemnego z wyżej wymienionej fideli, kiedy to grę smyczkiem zastąpił plektron – piórko. Klasyczna cytra miała jedną szyję i osiem do dziesięciu strun. W naszym zespole mogą się Państwo spotkać z wyjątkową cytrą o dwu szyjach, która kombinuje dwa osobne instrumenty – wyżej wymienioną cytrę i lutnię gitarową.

LUTNIA

Instrument ten został przywieziony do Europy z Półwyspu Arabskiego, ale również sama nazwa „lutnia“ w różnych modyfikacjach językowych przejęta jest z nazwy lutni arabskiej „ud“, co w tłumaczeniu nieco w przenośni znaczy „drewno“. Na kontynent europejski dotarła z trzech różnych stron świata – z jednej strony podczas okupacji Hiszpanii przez Maurów w latách 711-1492, następnie podczas napadu na Sycylię przez Arabów w VIII wieku, jak również podczas handlu z Bliskim Wschodem. Lutnia nie ma dokładnego, opartego na historii kształtu, występuje w kilku różnych wersjach, które różnią się od siebie nie tylko kształtem, ale również sposobem strojenia. Po swoim upadku pod koniec XVIII wieku w ostatnich dziesięcioleciach cieszy się wzrastającym zainteresowaniem i popularnością wśród muzyków i słuchaczy.

CYTOLA

Pod koniec XII wieku w Europie pojawia się instrument muzyczny o nazwie cytola, który swym kształtem i dźwiękiem wywodzi się z greckiej liry. W tym okresie najbliżej do cytoli mieli żonglerze, którzy oprócz gry na tym instrumencie musieli opanować również grę na dudach, szałamaję, lirę korbową oraz instrumenty perkusyjne. Cytola naszego zespołu szanuje ocalone źródła historyczne, przede wszystkim zaś kształt pudła instrumentu. Z powodu strojenia, które jest identyczne z kontrabasem czy gitarą basową, jest jednak wyraźnie większa.

DJEMBE

Pochodzenie tego instrumentu datuje się w przybliżeniu 2000 let wstecz do Afryki Zachodniej. Membrana djembe wyprodukowana jest ze skóry kóz afrykańskich, ponieważ w odróżnieniu od skóry kóz europejskich ma ona nieco nierówniejszą strukturę i więcej odpowiada wymaganiom dźwiękowym. Korpus lub też pudło djembe jest wydłubywane ręcznie z jednego kawałka drewna, który na początku był częścią całego pnia drzewa. Do tych celów najczęściej wykorzystywane są różne typy mahoniu afrykańskiego.

DAVUL

Poprzednicy dzisiejszych instrumentów perkusyjnych pojawiają się w różnych formach już od samego początku ludzkości, kiedy to wykorzystywano ich przede wszystkim do celów rytualnych i kultowych. Bębny jako takie do kultury europejskiej dotarły na początku średniowiecza w czasach wypraw krzyżowych.
Przede wszystkim dzięki technicznym i dźwiękowym deficytom bębny te nie są częścią składową naszej produkcji i sięgamy po bardziej charakterystyczne bębny afrykańskie i arabskie, które w oryginalny i odpowiedni sposób ożywiają naszą działalność. W aktualnym zbiorze instrumentów naszego zespołu znajduje się wielki bęben basowy o nazwie davul, djembe afrykańskie, arabska darbika, tamburyn oraz klasyczna perkusja ustrojona w średniowiecznym stylu, której wykorzystujemy do większych przedstawień scenicznych.